Admiraal Fitzroy Stormglas

Datum:  Maart 2018

Inleiding:

Ooit dit stormglas gekocht in Nemo maar nu pas in een experiment kunnen gebruiken. Het oorspronkelijke experimenteel idee, het maken van een time-lapse video van een stormglas, komt van YouTube. Al doende begon ik het experiment echter uit te bouwen.

Materiaal:

  • Stormglas
  • Raspberry Pi
    (camera module geactiveerd)
  • 5MP Night Vision Raspberry Pi NoIR Camera Module – OV5647 met Ribbon cable en "dual IR LED modules"
  • Verwarmingplaat met geminimaliseerde temperatuur
  • Keyboard
  • Monitor
  • Zwart karton
  • Klem
  • Maatcilinder (10 ml)
  • Balans (0.01 g)
  • Flesje met stop
  • Kamfer
  • Alcohol 96%
  • Demi-water
  • Ammoniumnitraat (NH4NO3)
  • Ammoniumchloride (NH4Cl)
  • Microscoop met webcam (Euromex ML2000 met Lucky Zoom 5 Mpx)
  • Objectglaasjes
  • Objectglaasjes met holte
  • USB heater/cooler
  • Dekglaasjes
  • Pipet

Uitvoering:

Video's maken:
  • Neem het stormglas en leg het op de verwarmingsplaat (80 ºC) totdat de kristallen gesmolten zijn.
  • Plaats het stormglas voor een zwart karton dat op zijn plaats gehouden wordt door een klem
  • Positioneer het stormglas voor de Raspberry Pi camera.
  • Start het python programma (zie onderstaande code) en neem voloende foto's om het kristallisatieproces goed vast te leggen.
  • Gebruik ffmpeg om de foto's om te zetten in een film.
  • Converteer de film naar het gewenste formaat.
Python Code voor elke minuut een foto nemen.
import time
import picamera

VIDEO_DAYS = 1
FRAMES_PER_HOUR = 60
FRAMES = FRAMES_PER_HOUR * 24 * VIDEO_DAYS

def capture_frame(frame):
    with picamera.PiCamera() as cam:
        time.sleep(2)
        cam.capture('/home/pi/Picturesframe%03d.jpg' % frame)

# Capture the images
for frame in range(FRAMES):
    # Note the time before the capture
    start = time.time()
    capture_frame(frame)
    # Wait for the next capture. Note that we take into
    # account the length of time it took to capture the
    # image when calculating the delay
    time.sleep(
        int(60 * 60 / FRAMES_PER_HOUR) - (time.time() - start)
)
FFMPEG
  • ffmpeg installeert men door in een terminal window de regel "sudo apt-get install ffmpeg" in te typen.\
  • Conversie van de foto's naar een video met 5 frames per seconde:
    De foto's zijn opgeslagen in de folder Pictures
    - Open een terminal window, en type:
    " cd pictures"
    "fmpeg -r 5 -pattern_type glob -i '*.jpg' -c:v copy stormglas.avi"
  • Men kan de avi file converteren naar een ander formaat m.b.v.
    "ffmpeg -i stormglas.avi -c:v libx264 -preset slow -crf 15 stormglas.mkv"
Alhoewel ffmpeg goede video's maakt heb ik voor het maken van het filmpje voor deze website nog een conversie naar mp4 met een online videoconversie tool uitgevoerd.
Screenshot Raspberry Pi
Eigen stormglas maken:
Het "officiële" recept voor het maken van een stormglas staat beschreven in "Achtergrondinformatie". Ik had echter geen kaliumnitraat tot mijn beschikking en besloot een nitraat te gebruiken dat ik wel in mijn bezit had nl ammoniumnitraat.
Het recept dat ik gevolgd heb voor het maken van mijn eigen stormglas:
  • Weeg 2.2 g kamfer af in het flesje
  • Weeg 0.22 g ammoniumchloride af in het flesje
  • Weeg 0.34 g ammoniumnitraat af in het flesje
  • Voeg 6.7 ml ethanol toe en zwenk voorzichtig
  • Voeg 6.7 ml water toe en meng goed

Deze formulering werkte niet helemaal goed, de vast stof loste niet op ondanks een beetje opwarmen. Na toevoegen van 1 ml ethanol loste alle materiaal wel op bij een beetje opwarmen.

  • Maak een timelapse video tijdens het afkoelen.
 
Microscopie
Referentie
  • Maak een oplossing van kamfer in ethanol
  • Plaats een druppel op een objectglaasjes
  • Laat de alcohol verdampen
  • Plaats een dekglaasje
  • Observeer onder de microscoop

Aangepast stormglas recept

  • Neem 100 ul van de heldere oplossing m.b.v. een pipet
  • Plaats een druppel op een objectglaasjes
  • Laat de alcohol verdampen
  • Plaats een dekglaasje
  • Observeer onder de microscoop

"Gesloten kamer"
  • Plaats een objectglas met ingeslepen holte op de USB koeler
  • Wacht tot het glas goed koud is
  • Neem 100 ul van de heldere oplossing m.b.v. een pipet
  • Plaats een druppel op een objectglaasjes
  • Plaats zo snel als mogelijk is een dekglaasje
  • Observeer onder de microscoop

 

Resultaten:

Gekocht stormglas
In onderstaand video heb ik mijn best gedaan om lichtreflecties te vermijden door de lampen af te dekken. Men kan zien dat kristallisatie begint met het naar beneden vallen van enkele kristallen waarna de hoeveelheid kristallen dat uitkristalliseert snel toeneemt.

YouTube link: Stormglas

Bij onderstaande video zijn er een aantal lampen geplaatst en is de video overdag gemaakt.

YouTube link: Stormglas

 
Zelfgemaakt stormglas

YouTube link: Stormglas

 
Kristalstructuur geobserveerd in het stormglas
Soortgelijke kristalstructuur geobserveerd in het zelfgemaakte stormglas.
 
Microscopie
  • Preparaat: Kamfer in ethanol, ingedampt op objectglas
  • Microscoop: Euromex ML2000
  • Objectief: Meiji S. Flat Field 4/0.10 – 160 0.17 DIN
  • Camera/Oculair: Lucky Zoom 5Mp max res (2592x1944)
  • Preparaat: Kamfer in ethanol, ingedampt op objectglas
  • Microscoop: Euromex ML2000
  • Objectief: Euromex Phase DM 20X / 0.40 DIN
  • Camera/Oculair: Lucky Zoom 5Mp max res (2592x1944)
  • Preparaat: Aangepast stormglas recept, ingedampt op objectglas, waterig
  • Microscoop: Euromex ML2000
  • Objectief: Meiji S. Flat Field 4/0.10 – 160 0.17 DIN
  • Camera/Oculair: Lucky Zoom 5Mp max res (2592x1944)
  • Preparaat: Aangepast stormglas recept, ingedampt op objectglas, waterig
  • Microscoop: Euromex ML2000
  • Objectief: Euromex S. Flat Field 10 0.25 – 160 0.17 DIN
  • Camera/Oculair: Lucky Zoom 5Mp max res (2592x1944)
  • Preparaat: Aangepast stormglas recept, in objectglas met ingeslepen holte
  • Microscoop: Euromex ML2000
  • Objectief: Euromex S. Flat Field 10 0.25 – 160 0.17 DIN
  • Camera/Oculair: Lucky Zoom 5Mp max res (2592x1944)

Discussie:

Het stormglas wordt geleverd met eronder een lijstje van weersvoorspellingen die zouden gelden bij een bepaalde toestand van de kristallen (zie: Achtergrondinformatie). Men kan echter observeren dat de weersverwachtingen lang niet altijd corresponderen met de verwachte kristalstructuur. Het artikel van Kaemfe et al beschrijft een langdurige observatie van kristalvormen gekoppeld aan meteorologische data. Hun observaties laten zien dat kristallisatie gekoppeld is aan temperatuur maar onafhankelijk van luchtdruk. Het stormglas was dus niet echt bruikbaar als meteorologisch instrument. Soortgelijke resultaten rapporteren Mills, Jong et al en Tanaka et al. Tomlinson rapporteerde dit al in 1863.
 

Er is discussie over wat er exact in het glas plaatsvindt. Een van de verklaringen die gegeven wordt is dat verschillende kristalstructuren ontstaan door snelle temperatuurverschillen. Een snelle temperatuur daling zou veertjes doen ontstaan en een langzame daling zou een meer compacte massa doen ontstaan.
Mijn keuze om voor ammoniumnitraat te kiezen in het zelfgemaakt stormglas was niet een willekeurige keuze. Nitraationen toevoegen aangezien er oorspronkelijk nitraationen toegevoegd werden. Ammoniumionen kan men veilig toevoegen aangezien er al ammonium uit ammoniumchloride aanwezig was en omdat ammonium zouten net als kalium zouten goed oplosbaar zijn. Het totale zoutgehalte bleef op deze manier constant.
Tanaka et al en Mills hebben ook de receptuur variaties onderzocht maar zonder andere componenten te gebruiken.
De belangrijkste observatie in deze lijkt te zijn dat er wel degelijk variaties mogelijk zijn in de receptuur van het stormglas.
 
Kamfer is een organisch molecuul hetgeen het niet verrassend maakt dat we geen duidelijke kristalstructuur onder de microscoop te zien krijgen na het indampen van de alcoholische oplossing. De (aangepaste) receptuur laat echter een heel ander beeld zien, er vormen zich kristallen in de waterige oplossing. Belangrijk is om zich te realiseren dat wat men onder de microscoop ziet niet helemaal representatief is voor het stormglas. Bij de vloeistof onder de microscoop is het grootste deel van de alcohol verdampt. Dat probleem heb ik geprobeerd op te vangen door een "ingesloten" koud systeem te maken door het gebruik van een koud objectglaasje met ingeslepen holte en dekglas. Men kan echter ook daar dezelfde kristalstructuren waarnemen.
Tanaka et al en Jong et al laten microscopische structuren zien die vergelijkbaar zijn met degene getoond op deze pagina.

Conclusies:

  • Op basis van alle verzamelde data lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat het Stormglas geen betrouwbaar meteorologisch instrument is.
  • Bij mijn weten tot nog toe niet gerapporteerd is dat het mogelijk blijkt te zijn de receptuur aan te passen, meer specifiek, een ander nitraat zout te gebruiken.

Opmerkingen:

  • Men kan dit experiment ook uitvoeren met een gewone camera zonder extra verlichting.
  • De verwarmingsplaat heb ik via AliExpress gekocht. Men gebruikt deze om de lijm in elektronische apparaten zacht te maken zodat onderdelen gerepareerd kunnen worden.
  • Voor men de camera kan gebruiken met de Raspberri Pi moet deze geactiveerd zijn in "raspiconfig".
  • Alhoewel ik initieel de video's converteerde naar 5 frames per seconde ben ik later overgestapt op 1 frame per seconde. Ik kreeg echter het gevoel dat de on-line video conversie de video's nog extra versnelde.

Literatuur:

  • P. Kaempfe, K. Molt, M. Epple; “Admiral Fitzroys legendäres sturmglas”, Chemie in unserer Zeit, 2012 1 46, p. 26-31.
  • Y. Tanaka, K. Hagano, T. Kuno, K. Nagashima; "Pattern formation of crystals in storm glass"; Journal of Crystal Growth; 2008 310; p. 2668-2672.
  • A. Mills; "The chemical weather glass: composition and operation"; Weather; 2008 6 63; p. 161-163.
  • J-P Jong, P-H Hsieh, J-z Pan; "Investigating the Relationship between Temperature and Crystal Growth of Storm Glass"; Chemical Education Journal; 2013 15; p. 110-.
  • J-P Jong, M-H Hsieh, Y-H Chen, P-W Lin; "Explore the Possibility of Storm Glass to be a Weather-Thermometer"; Chemical Education Journal; 2015 17; p. 204-.
  • C. Kassner; "Das chemische Wetterglas oder Paroskop "; Naturwissenschaftliche Wochenschrift; 42 1908; p.657-660.
  • C. Tomlinson; "An Experimental Examination of the so-called Storm-glass";The London and Edinburgh Philophical Magazine and Journal of Science; 1863 26; p. 93-108.

Relevante websites:

Minder relevante websites:

Achtergrondinformatie:

Het stormglas , ook wel baroscoop genoemd, is een doorzichtige buis gevuld met in alcohol en water opgeloste kamfer en zouten. Het stormglas werd populair gemaakt door de Admiral Fitzroy. Temperatuurverschillen lijken een een grote invloed te hebben op de structuur van de kristallen hetgeen dan een weersvoorspelling mogelijk zou maken. Vooral op omslagdagen van het weer zou het glas actief zijn. De beste werking verkrijgt men als het stormglas buiten wordt geplaatst. Bij een temperatuur boven de 40 ºC is alle kamfer opgelost. Bij lagere temperaturen onstaan de kristallen.
Recept:
  • 10 g. kamfer
  • 40 ml alcohol
  • 2½ g. kaliumnitraat
  • 2½ g. ammoniumchloride
  • 33 ml demi water


14/03/2018